19 In het jaar 1956 vond in de Franse stad Avignon een "Congres voor het Levende Latijn" plaats. Alexander Gode, de laatste directeur van de International Auxiliary Language Association, richtte zich toen in een kort memorandum tot dit congres. Wat Gode toen schreef lijkt ons nog helemaal actueel en waardevol en dus de moeite waard ook nu nog gelezen te worden. Le instruction de latino classic in le scholas de Nord-America non floresce. Il es facile trovar le causa de iste deplorabile situation in le duo factos que (1) nostre scholas non ha un rigide curriculo traditional sed offere plus tosto un ricchissime "menu" intellectual ab que le juvene studentes selige le delicatessas que stimula lor appetito personal e que (2) nostre juventute ha ben apprendite le lection del efficace pragmatismo de lor parentes e rejice omne preoccupation con cosas morte. Il es facile regrettar iste situation, sed il es injuste non admitter que illo es juste. Si le latino es morte, nostre juventute ha ration de rejicer lo e in nostre effortio a resurger lo nos non age como pedagogos sed como archeologos. Io non blasma le juventute del Statos Unite pro rejicer lo que es morte. Le diabolo e vermes se interessa pro cadaveres. Sed io blasma nostre pedagogos pro haber permittite le disveloppamento del notion que le latino es morte. Io sape que varie effortios ha essite facite a resurger le latino. Imitante le famose senior Berlitz on ha tentate inseniar le latino per le "methodo directe". Pro attraher le interesse del studentes on ha publicate (in latino) un "chronica de scandalos" con reportos e rumores e photographias e editoriales in re le assassinato de Julio Cesare. On ha mesmo tentate utilisar le technica del comic strips in le instruction latin. Sed tal effortios non succede a reanimar le latino. Illos succede solmente a inflar lo con un spirito ephemere de spectro. E de facto, il non se tracta de reanimar le latino; il se tracta de monstrar que illo vive. E ecce le ver difficultate. Comprender philologica- e theoricamente quanto le latino es un fortia vivente in omne le linguas del occidente non es difficile pro illes qui cognosce le latino e duo o tres linguas moderne. Qui cognosce le latino e duo o tres linguas moderne comprende que le homogeneitate cultural del occidente moderne es reflectite linguisticamente in le homogeneitate latin de nostre cultura. Forsan le principal objectivo del instruction latin debe esser le mediation de un profunde comprension del facto que le nationes del occidente non representa culturas autonome sed divisiones o variationes de un cultura commun. Nos nos trova hic in le presentia de un circulo vitiose: Le interesse de nostre scholares in studios latin depende de lor comprension que lor cultura e per consequente lor lingua national es variantes del latino; e le comprension de ille facto - io dicerea: le comprension de ille valores fundamental - depende de un previe cognoscentia del latino. Le ver problema pro le contemporanee instructor de latino, al minus in le Statos Unite, pare esser le urgente necessitate de rumper le mentionate circulo vitiose. Le problema non es facile a resolver, sed illo debe esser resolvite si nos vole que le studio del latino in nostre scholas secundari redeveni plus que un preoccupation museal. Il existe un gruppo de personas - io es un de illes; io es passionatemente inter illes - qui crede que un excellentissime e efficacissime instrumento pedagogic pro le "immediatification" del latino se presta a nostre disposition in le forma de interlingua - le lingua in que le presente summario es redigite. Isto non es un loco pro un description detaliate de interlingua. Le analyse del structura de interlingua ha essite facite in varie publicationes del instituto Science Service. Lo que importa in le presente contexto es exclusivemente le facto que interlingua impressiona le juvene studente immediatemente como un variante de su lingua materne. Si iste lingua materne es le anglese, illo trova que omne characteristicas grammatic e derivational de interlingua se retrova in formas minus clar in ille ben-amate e ben-familiar idioma del qual ille ha semper sentite que illo es le lingua de Deo. Le mesme experientia - a grados ancora plus intense - frapparea etiam nostre juvene studente si su lingua materne esseva le francese o le espaniol. Le reaction directe del studente de interlingua es pronunciatemente que il se tracta hic de un lingua vivissime, le contrario de morte. Sed isto es solmente le comenciamento del historia. Un studente qui ha essite subjicite a un rapide initiation a interlingua va trovar, si ille es subsequentemente exponite al latino, que iste latino es solmente un forma plus complexe, a si dicer un forma plus "avantiate" de interlingua. Post vider que interlingua vive, ille non pote sentir que le latino es morte. Iste observation non es purmente theoric. A Wellington in le stato Kansas, le institutrice de latino al schola secundari local, srta Dorothy Dey, ha succedite a vitalisar su cursos per le insertion sporadic de lectiones de interlingua. Illa nunquam reimplaciava le objectivo de inseniar latino per le minus ambitiose objectivo de inseniar interlingua. Sed illa utilisava interlingua pro render concrete e tangibile e experientiabile su assertion que le latino es un fortia vive e presente. Io repete mi doctrina: Resurger le latino - si le latino es morte - es un effortio van e un pauco ridicule. Demonstrar le vitalitate intrahodierne del latino - si le latino vive - es un objectivo del prime importantia. E io presenta le hypothese que le realisation de ille objectivo pote esser promovite potentissimemente per le habile exploitation de interlingua. Forsan le hypothese es plus tosto un these. In omne caso, ille merita le attention, le scrutinio e le critica, de illes qui comprende proque le studio del latino classic debe esser preservate.