73

Karel Wilgenhof

Karel Wilgenhof ha traducite in interlingua un fragmento de un libro famose del litteratura nederlandese del 19-e seculo: "Schetsen uit de Pastorij van Mastland" (Historiettas del Presbytero de Mastland) per C.E.van Koetsveld. Ecce iste fragmento:

Mi secunde visita esseva al homine de qui io habeva jam facite le cognos-centia al occasion de mi predica de proba, e postea, quando ille veniva pro communicar me le designation, e isto es, como le lector sape, o forsan non sape, un del emolumentos multo variate, de que consiste le existentia de un inseniante de campania, como es assemblate le mantello de un mendico

Le schola diagonalmente in facie de mi casa a mi arrivata a Mastland non habeva un aspecto particularmente favorabile: le tecto habeva fugas, le fenestras basse, le muros fissurate, le solo humide e le sala a pena bastante grande pro comprimer le juventute mastlandese in le bancos e assi plenar le schola, dum solmente le classes superior esseva providite de parve scriptorios exigue e in le hiberno le scabello del parve cathedra ancora debeva dar loco pro qualque parvos. Intentionalmente io solmente entrava in le schola pro vider nostre maestro in le flor de su activitate e le peteva calmemente continuar dum io me sedeva super un banco. Sed calmemente implicava alcun incommoditate; nam le parvos turbulente habeva tanto a susurrar super me e le maestro multo desirava, justo nunc, que illes sia tanto obediente, tanto intelligente e tanto agile, que nemo se sentiva vermente tranquille, excepte io. Fortunatemente - o infortunatemente - il esseva maio e alora le alumnos major habeva quitate le schola pro retornar post le travalios del campos, de sorta que io poteva plus facilemente respirar, sed etiam le maestro poteva presentar minus de probas de su capabilitate.

Bizarre me semblava que io videva como le homine de sagessa e disciplina infantil se occupava inter ille banda de infantes, del quales le plus vetere forsan habeva dece annos. Como variate, io pensava es le vita del homine! Durante que alterubi multos brilla in le grande e turbulente theatro del mundo, le destino de iste homine es de anno in anno poner le mesme stricte mesura de sapientia in le parve mentes rustic, como le botechero pressa e pesa su libras de tabaco in mesurate sacchettos. Anno post anno ille debe aperir le porta del schola pro lassar sortir generationes que pauco lege, scribe e calcula, como le novelle essames de apes sorti del apicularios; usque finalmente le mano magri, levate al tabula de abc, le oculo se rigidi per le jectar del reguardos menaciante e le capillos deveni gris in le barraca humide. Semper ille se move in le prime truncate notiones elementari del scientia, semper ille vive inter juvene aves, qui canta pro ille in le cavia, sed fugi de ille, quando le porta se aperi, semper ille ha le juventute circum se e le crescente vetulessa in se. Tamen, toto isto reunite, nos es le homine designate tanto ben pro le minor como pro le major sphera? E qui prova a nos que le tela pro le aranea es plus parve que le mar polar pro le balena?

Ancora io sedeva ibi e meditava, e non mesmo audiva le surde sonar del duodece colpos de campana, quando io esseva eveliate ex le aberration de mi pensatas per un ruito general. Li impatiente aure del juvenes habeva a pena audite le colpo de campana longemente expectate, quando le plus alte del pueros saltava del banco e monotonemente recitava in voce acute un precaria, que nemo ascoltava, excepte io.Tunc omne parvos simultaneemente se distachava con pena, saltava e rolava le uno super le altero, sin audir le extraordinari admonition al ordine que esseva facite in honor de me, se agitava e serpentava tanto longemente per le massa de scarpas de ligno, usque cata uno habeva le sues e in le strata nunc se disperseva, nunc se regruppava como un essame de culices in le vespere estive. Le tutor del schola les accompaniava con mano levate usque al medio del strata e con un oculo compulsive preter le porta del burgomaestro, e alora me prendeva con gaudio generose con se a su casa.